To pytanie pada bardzo często po tym jak skierowani na badania zobaczymy nieprawidłowy, w jedną bądź w drugą stronę.
Dzisiaj postaram się wam przybliżyć jaką rolę pełni w organizmie testosteron, w jakiej fazie cyklu powinnyśmy go zbadać, aby wynik był wiarygodny oraz co oznacza jego zawyżony lub zaniżony poziom.
CZYM JEST TESTOSTERON?
Testosteron należy do grupy męskich hormonów płciowych – androgenów, które u kobiet są wydzielane jedynie przez korę nadnerczy. Testosteron może być przekształcany w estradiol i estron za pośrednictwem obecnego m.in. w skórze enzymu – aromatazy.
To bardzo ważna informacja ponieważ już teraz można łatwo wywnioskować, że jego stężenie we krwi nie jest jej obojętne i wpływa na zachodzące w niej procesy bezpośrednio, które działają nie tylko na tle procesów chemicznych mających skórę za jeden z określonych, ale głównych celów, natomiast głównym etapem w jego produkcji jest przemiana cholesterolu.
Androgeny jako grupa hormonów pobudzają proliferację komórek, dojrzewanie tkanek i biosyntezę białka w tych tkankach. Testosteron jest jednym z najsilniej działających: pobudza wzrost mięśni i kości oraz podnosi funkcje odpornościowe w tym produkcję czerwonych krwinek.
Mężczyznom testosteron od strony fizycznej wykształca męskie narządy płciowe, ale nie tylko oni go potrzebują. Jego obecność w organizmie kobiet jest również niezbędna. W odpowiedniej ilości (dziennie wytwarzanie ok. 25 mg) testosteron sprawia, że czujemy się pewne siebie i bardziej seksowne ❤️
Połowa ilości testosteronu w organizmie kobiet pochodzi z przekształcenia dwóch innych androgenów – DHEA oraz androstendionu, który zachodzi w skórze i tkance tłuszczowej (co w przypadku jego nadmiaru jest bardzo ważną informacją). Kolejna połowa produkowana jest przez nadnercza oraz jajniki, a od około 25 roku życia jego poziom u kobiet systematycznie spada.
NISKI POZIOM TESTOSTERONU
Zbyt niski poziom testosteronu objawia się najczęściej częstym uczuciem zmęczenia, uderzeniami gorąca czy niskim libido oraz spadkiem pewności siebie (jak wspomniałam wyżej jego odpowiedni poziom sprawia, że czujemy się piękne, seksowne i śmiałe 🤍).
Za jego obniżony poziom najczęściej odpowiadają wyczerpane nadnercza co wpływa na każdy aspekt równowagi hormonalnej.
Odżywianie ma ogromny wpływ na ich powrót do zdrowia, ale to redukcja stresu oraz dobry sen maja na nie zbawienny wpływ.
Żaden pokarm nie obfituje w testosteron nie możemy go więc sobie dostarczyć od zewnątrz. To co możemy zrobić od strony diety to normalizować glikemię, zmniejszać stan zapalny i zatroszczyć się o nadnercza. Tylko wtedy będą miały one odpowiednie warunki do wystarczającej produkcji testosteronu.
DOŁĄCZ:
- witamina C – pełni ważną rolę w procesie uzdrawiania nadnerczy
- magnez – jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania nadnerczy, jego najlepsza forma to glicynian lub cytrynian, a najlepiej wchłania się przed snem, jeśli chcesz uzupełniać jego niedobory zacznij od 1500 mg
- witamina E – wspomaga działanie witaminy C i neutralizuje wolne rodniki
- kompleks witamin z grupy B – w czasie intensywnego stresu nasz organizm najszybciej traci witaminy właśnie z tej grupy, pamiętaj o ich uzupełnianiu najwięcej zawierają je białka zwierzęce, grzyby czy szpinak
- sól morska – przy zaburzeniach pracy nadnerczy dochodzi do szybszej utraty sodu, spożywaj przynajmniej 1/2 łyżeczki soli dziennie
- superfoods: bulion na kościach lub warzywny, kiszonki, kiełki
- dobry sen i wypoczynek – to kluczowy i niezbędny aspekt jeśli chcemy przywrócić nadnerczom równowagę. Zwolnij tempo, naucz się odpoczywać, szukaj sposobów na „wyłączenie” wciąż biegających myśli – to ma większe znaczenia dla twojego zdrowia niż jesteś to sobie w stanie wyobrazić ❤️
UNIKAJ:
- kofeiny i kawy – nadmiernie pobudza nadnercza, a w przypadku już istniejących problemów z ich funkcjonowaniem to tylko pogarsza sprawę
- zbyt dużej ilości cukru – nadnercza są (między innymi) odpowiedzialne za stabilizowanie stężenia glukozy we krwi, której nadmiar pobudza ich prace
- alkoholu – w naszym organizmie przekształca się on w cukier, który również ma właściwości pobudzające nadnercza do pracy
- wszelkich produktów nietolerancji pokarmowej – powodują one wzrost stanu zapalnego w jelitach, a ten z kolei obciąża nadnercza
- stresu – to najczęstszy powód obciążenia nadnerczy i co bardzo ważne nie wiąże się on tutaj jedynie z psychiką. Nietolerancje pokarmowe czy kontakt ze szkodliwymi substancjami chemicznymi jest również podłożem dla stresu całego organizmu
Proces powrotu nadnerczy do zdrowia trwa najczęściej od pół roku do roku.
PS: Jeśli jesteś osobą, która dużo i intensywnie trenuje, ale w trakcie wysiłku fizycznego lub krótko po nim czujesz osłabienie oznacza to, że Twoje nadnercza są wyczerpane. Po treningu powinnaś czuć przypływ energii, tak jakbyś miała zacząć dzień na nowo, a nie pragnąć go jak najszybciej skończyć. Jeśli obserwujesz u siebie takie objawy oprócz zmian w diecie, redukcji stresu i zadbanie o dobry jakościowo sen zmniejsz również ilość lub intensywność treningów (unikaj treningów typu crossfit, bieganie, jazda na rowerze, cardio i inne silnie obciążające układ sercowo-krążeniowy) aż ten aspekt w Twoim organizmie nie powróci do równowagi.
PODWYŻSZONY POZIOM TESTOSTERONU
Nadmiar testosteronu objawia się najczęściej:
- występowaniem trądziku również po okresie dojrzewania płciowego
- większym owłosieniem okolic twarzy (wąsik i broda), dłoni czy w okolicach intymnych
- bardziej muskularną (męską) budową ciała
- zespołem policystycznych jajników (PCOS)
Natomiast znaczny nadmiar tego hormonu we krwi powoduje:
- insulinooporność
- szybkie przybieranie na wadze i trudności z jej spadkiem
- łysienie androgenowe
- hirsutyzm (nadmierne owłosienie na całym ciele)
- obniżenie głosu (u kobiet)
Największą rolę w zmniejszaniu wysokiego stężenia testosteronu we krwi odgrywa normalizacja poziomu glikemii i w konsekwencji redukcji stanu zapalnego.
To podstawa.
O tym jak to zrobić i na co zwrócić uwagę pisałam w pierwszej części postu o wpływie cukru na gospodarkę hormonalną i stan skóry w którym znajdziesz naprawdę bardzo dużo przydatnych informacji odnoszących się do tego tematu. Dlatego, żeby nie powtarzać się niepotrzebnie odsyłam Cię właśnie do niego 💎
Jak wspomniałam wyżej w przypadku nadmiaru testosteronu we krwi znaczenie ma tkanka tłuszczowa. Dlaczego?
Testosteron na drodze reakcji chemicznych może w organizmie zamienić się w estrogen.
Komórki tłuszczowe zawierają enzym aromatazy, który zamienia testosteron w estradiol. Im więcej masz tkanki tłuszczowej tym większe prawdopodobieństwo, że wytwarzasz nie tylko nadmiar androgenów, ale i estrogenów.
KIEDY I CO BADAĆ?
Diagnozujemy testosteron wolny między 12-14 dniem cyklu – to bardzo ważne, aby o tym pamiętać.
Testosteron wolny zbadany w tym czasie pokazuje nam jaka jest rzeczywista ilość testosteronu w surowicy krwi – jego norma funkcjonalna powinna wynosić >45.
Testosteron to hormon o którym mówi się dużo w kontekście stanu skóry (szczególnie trądziku).
Jego temat przewija się na moim blogu w bardzo dużej ilości i zapewne jeszcze nie raz tutaj powróci.
Dzisiaj chciałam Wam trochę przybliżyć to co powinniśmy o nim wiedzieć od podstaw, bo jeśli tutaj nasza wiedza zawodzi dalsze informacje na jego temat nie powiedzą nam zbyt wiele 😉
Jeśli masz jakieś pytania lub jest coś co według Ciebie powinnam poruszyć w kolejnych wpisach czekam na Ciebie w komentarzach 🤍