W dzisiejszych czasach niezwykle popularne jest sprowadzanie wszystkiego do liczb. Producenci aparatów fotograficznych na reklamach wielkimi literami obwieszczają, ile dany aparat ma megapikseli, sprzedawcy komputerów zachwalają, ile to reklamowany komputer ma megabajtów pamięci, dzieci w szkole rywalizują o to, żeby mieć jak najwyższą ocenę, nie wspominając już o tym, że wyznacznikiem samooceny wielu ludzi, których spotykamy, jest ich miesięczna pensja netto. Wiele osób wierzy również, że za pomocą liczb można przedstawić czyjąś inteligencję.
Ten numeryczny wskaźnik sprawności ludzkiego intelektu nazywany jest ilorazem inteligencji, albo w skrócie IQ (od angielskiego Intelligence Quotient). Aż do początku XX wieku inteligencja zaliczana była do cech, których nie da się zmierzyć, takich jak obycie towarzyskie, umiejętność gotowania, czy poczucie humoru. Pierwszą osobą, która postanowiła przeprowadzić badania nad ludzkim umysłem, był francuski psycholog Alfred Binet. W 1905 roku wykonał zestaw testów mierzących zdolności intelektualne dzieci.
Od tamtego czasu testy IQ rozpowszechniły się w świecie, w XXI wieku możemy znaleźć je także w internecie. Najczęściej twórcy takich testów pobierają niewielką opłatę za poznanie wyników, ale jeśli dobrze poszukamy, możemy znaleźć w wyszukiwarce internetowej niejeden darmowy test IQ. Oprócz tego testy na inteligencję stosowane są w wielu poradniach psychologicznych, w gabinetach szkolnych psychologów, a także można znaleźć je dołączone do czasopism popularnonaukowych.
Co dokładnie oznacza konkretny poziom IQ? Jest to przede wszystkim numeryczny zapis zdolności dedukcyjnych, umiejętności poprawnego kojarzenia faktów oraz pamięci wzrokowej badanej osoby. Nie jest to na pewno, jak niektórzy sądzą, wskaźnik określający poziom wiedzy. Przyjęło się, że wynik 100 IQ jest wartością średnią dla całej populacji. Wynik przekraczający 120 punktów oznacza inteligencję ponadprzeciętną, a powyżej 140 wybitną. Osoby o wyjątkowych zdolnościach mogą ubiegać się o członkostwo w Mensie. W Polsce próg punktowy Mensy wynosi 148 punktów.
